انتقال ویروس از طریق غذا در مطالعات به اثبات نرسیده است. چون در مقاله ای چاپ شده زنده ماندن ویروس گروه کرونا تا 9 روز روی برخی میوه ها به اثبات رسیده است بنابراین به نظر می رسد اگر فردی به تازگی در میوه و سبزی فروشی با این محصولات سر و کار داشته و بیمار هم بوده ممکنه این میوه و سبزی ها بعنوان یک سطح انتقال ویروس به دست و در مرحله بعد در اثر تماس دست به چشم، دهان یا بینی عمل کنند. بنابراین بطور مختصر این 5 کلید شامل موارد زیر می شود:

کلید اول- جداسازی مواد غذایی پخته از مواد غذایی خام در حین حمل و نقل و در آشپزخانه و یخچال باید دقت شود که مواد غذایی خام با غذاهای خام آماده مصرف و غذاهای پخته تماس نداشته باشند. استفاده از تخته برش های جداگانه برای سبزی و گوشت و نیز مواد خام و مواد پخته و نیز نگهداری مواد خام در طبقات پایین تر پخچال و نگهداری غذاهای پخته در ظروف دربسته و در طبقات فوقانی یخچال جزء این موارد می باشد.

کلید دوم- پخت کافی مواد غذایی، ماهی تا زمانی که گوشت آن کاملا از حالت ژله ای در بیاد و سفت شود، تخم مرغ تا زمانی که زرده و سفیده کاملا سفت شود ،خورشت ها و سوپ و غذاهای مایع حداقل یک دقیقه جوشانده شود، گوشت مرغ تا زمانی که درون آن کاملا سفید شود و خونابه نداشته باشد، قطعات گوشت قرمز تا زمانی که  مرکز آن خونابه نداشته باشد و رنگ آن از قرمزی خارج شده و خاکستری روشن شده باشد

باید پخته شوند.

کلید سوم- نگهداری غذاها در دمای مناسب و سالم ،کلیه غذاهای خام فاسد شدنی مانند گوشت قرمز و مرغ و ماهی بیشتر از دوساعت در دمای محیط باقی نمانند،کلیه غذاهای پخته باید پس از پخت تا زمان مصرف در دمای بالاتر از 63 درجه سانتی گراد نگهداری شوند اگر قرار است سرد نگهداری شوند ظرف دو ساعت تا 20 درجه و ظرف دو ساعت بعدی تا درجه یخچالی (زیر 5 درجه) سرد شوند، پس غذاهای فساد پذیر پخته را مدت طولانی نمی توان در دمای محیط نگهداری کرد.

کلید چهارم: رعایت نظافت و پاکیزگی، رعایت بهداشت دست و شستشو و نظافت آن هرگاه کثیف می شود که در کتابچه ای که ارسال کردم گفته شده.رعایت بهداشت سینک آشپزخانه ، ظروف و تجهیزات در تماس با غذا مانند تخته برش بسیار مهم است. همیشه قبل از شستن سبزی، میوه و گوشت در سینک آشپزخانه و بعد از آن سینک را باید ضد عفونی کرد به این‌منظور می توانیم از آب جوش استفاده کنیم یا از وایتکس رقیق شده به نسبت 5 سی سی وایتکس در سه لیوان آب  به مدت 15 دقیقه استفاده شود.

کلید پنجم- استفاده از آب سالم و مواد غذایی سالم.

در زمان شیوع ویروس کرونا چگونه سبزی و میوه را ضدعفونی کنیم؟

بیشتر توصیه می شود که از مصرف مواد خام گیاهی تا می شود خودداری شود. بخصوص در رستورانهایی که اطمینان کافی از رعایت اصول بهداشت نداریم غذاهایی مانند سالاد مصرف نشود.  دستورالعمل شستشو و ضدعفونی میوه و سبزی بصورت ذیل است:

 (لازم به توضیح است روش ضدعفونی میوه و سبزی همان دستورالعمل همیشگی هست و در مورد کرونا هم دستورالعمل همان هست. )

مرحله1 - شستن و ضدعفونی سینک و شستن دست با آب و صابون.

 مرحله 2- ابتدا زائدات در صورت نیاز جدا می شود. مثلا برگهای پلاسیده کاهو جدا و حذف می شود سپس شستن تا الودگی های ظاهری میوه و سبزی حذف شود.(سبزی خوردن و کاهو در آب غوطه ور شوند تا گل و لای آن کاملا جدا شود). در مواردی که پوست سفت و دارای خلل و فرج است بهتر است از برس مخصوص به منظور تمیز کردن استفاده شود.

مرحله 3- ابکشی سبزی  تا گل و لای کاملا خارج شود اگر نیاز است این مرحله تکرار شود

مرحله 4-  ضدعفونی سبزی و میوه با مواد ضدعفونی کننده موجود در بازار طبق دستور کارخانه سازنده.

مرحله 5- آبکشی سبزی و میوه که مواد ضدعفونی کننده از سطح میوه و سبزی پاک شود

مرحله 6- خشک کردن میوه و سبزی. برای خشک کردن میوه از دستمال کاغذی حوله ای یا پارچه کاملا تمیز استفاده شود. سبزی خوردن را می توان با دستگاههای خشک کن که انواع دستی و برقی آن موجود هست خشک کرد.

مرحله 7-  نگهداری در ظروف مناسب و در یخچال زیر 5 درجه سانتی گراد.

 مرحله 8- شستشو و ضدعفونی سینک و ظروف مورد استفاده. ضمنا در حین کار و پس از آن هر جا لازم باشد باید دست ها با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه شسته شوند. از آب ولرم به این منظور باید استفاده گردد.

تذکر: ضمنا استفاده از مواد شوینده مانند مایع ظرفشویی در شستشو میوه و سبزی طبق نظر سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه نمی شود.

"دکتر سید محمد مظلومی" دانشیار بهداشت مواد غذایی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم‌پزشکی شیراز